FIRTINA NEDİR
Rüzgârın hızlı bir şekilde esmesi yani hızının 27 knotu aşmasıdır.
FIRTINA NASIL OLUŞUR
• Fırtına atmosferde oluşan bir çalkantıdır. Kuzeye doğru ilerleyen sıcak ve nemli havanın güneye doğru inen soğuk ve kuru havayla karşılaşması fırtınaya yol açar. Fırtına bu sıcaklık farkından doğar. Fırtına genellikle yağmur, sulu kar ya da dolu biçiminde yağış getirir.
FIRTINADAN NASIL KORUNURUZ
• Yüksek yapılar esneyebilecek şekilde yapılmalı, çelik kafeslerle güçlendirilmeli.
• Fırtına dalgaları kıyılarda sellere yol açabilmektedir. Buna karşı da hazırlıklı olmalıdır.
• Fırtına Erken Uyarı Merkezleri ile, ilgili yerlere uyarı gönderilerek halk bilgilendirilmelidir. Bu doğrultuda yerel yönetimler ve mülki idari amirler can ve mal güvenliği için önlemler almalıdır.
• Fırtına sığınakları yapılmalıdır.
ÜLKEMİZDE FIRTINA DURUMLARI
Ülkemiz orta enlem kuşağında bulunduğu için, bulunduğu konumun bir nimeti olarak tropik alanlarda oluşan çok güçlü tropikal fırtınalar görülmez. Ancak, ülkemizde ekstra-tropik fırtına denilen tropik alanların dışında görülen fırtınalar zaman, zaman özellikle kışın daha etkili olmaktadır. Bu fırtınaların maksimum hızı 30 m/s civarındadır. Ülkemizde kümülonimbus bulutlarının bir ürünü olarak bulut tabanından aşağıya doğru görülen kuvvetli fırtınalar da tropik alanlarda görülenler kadar güçlü değildir
KASIRGA NEDİR
• Büyük çaplı ve çok şiddetli Beufort ölçeğine göre saatte 75 milden fazla hızla ve dönerek esen tropik rüzgârdır.
KASIRGA NASIL OLUŞUR
• Kasırganın oluşumu sırasında önce büyük bir hava kütlesi ısınarak yükselir, yükselirken de aynı bir girdabın şekline benzer şekilde kıvrılmaya başlar.Kasırgalar tropikal fırtınalardır.Yükselen nemli sıcak hava, yükseldikçe soğumaya başlar, bu sırada su buharı yoğunlaşarak buluta dönüşür ve yağmur olarak yeryüzüne düşer. Bu yoğunlaşma işlemi sırasında ısı enerjisi ortaya çıkar. Tropik fırtınalar genellikle yaz sonuna doğru ya da sonbaharda, okyanusların kuzey yarımkürede en sıcak oldukları dönemde oluşurlar. Bir kasırga yağmuru bıraktığı zaman, tüm tropik nemini yani onu besleyen yakıtı kaybetmiş olur. Bu yüzden kara üzerinde kasırgalar çabucak zayıflar .
DÜNYADAKİ BÜYÜK KASIRGALAR
• 29 Kasım 1988: Bangladeş'i vuran kasırgada 1500'den fazla kişi öldü. Kasırga, Hindistan'ın Batı Bengal sahillerini de etkiledi.
• 2 Kasım 1995: Filipinler'de Angela kasırgasında bin kadar kişi öldü, çok sayıda kişinin kaybolduğu açıklandı.
• 17–19 Eylül 2004: Haiti'yi vuran Jeanne kasırgasında 1890 kişi öldü, yaklaşık 850 kişi kayboldu.
• 29–30 Ağustos 2005: Katrina kasırgası, ABD'nin güneyinde özellikle Lousiana ve Mississippi'de 1500'den fazla kişinin ölümüne neden oldu.
• 15 Kasım 2007: Bangladeş'i vuran Sidr kasırgasında en az 4 bin 400 kişi öldü, milyonlarca kişi evsiz kaldı.
• Mynmar’ daki Nergis Kasırgası yaklaşık 150 bin kişinin ölümüne yol açtı.
KATRİNA KASIRGASI
• Katrina Kasırgası, ABD tarihinin en yıkıcı ve en ölümcül kasırgalarından biridir. Katrina 2005 yılı Atlantik hortum sezonunun 11. tropikal hortumu, 5. kasırgası ve ikinci 5. kategorideki kasırgasıdır. Katrina, 2005 Atlantik kasırga mevsiminde, 23 Ağustos günü oluşmaya başlamış ve körfez kıyısının orta-kuzeyi boyunca uğradığı yerlerde büyük hasarlara sebep olmuştur. Kasırganın en sert kaybı ve maddi zararı, New Orleans ‘da meydana gelmiştir. Set sisteminin başarısız olduğu Loisiana'yı sel basmıştır. Kasırga, Mississippi kıyısının karşısında ve Alabama'da şiddetini artırdı ve şehrin büyük kısmının yok olmasına sebep oldu, öyle ki kasırganın merkezinin hızı saatte 160 km olarak ölçülmüştür.
HORTUM NEDİR
• Hortum, kümülus bulutları ile bağlantılı olarak silindir şeklinde dönerek gezen bir rüzgar türüdür. Bu "hortum" bulutlardan yere kadar uzanır ve büyük yıkıcı güce sahip olan bir doğa felaketidir. Hortumlar hakkında bir bilimsel teori ilk olarak 1917 yılında Alfred Wegener tarafından üretilmiştir ve bu teori günümüzde de doğru olarak kabul edilmektedir.
• Bir denizin ya da gölün üzerinde meydana gelen bir hortum, yerden emdiği sular ile bir "Su hortumu" oluşturur.
• Hızları saatte 500 km yi, büyüklükleri ise 2 km.yi bulabiliyor.
HORTUM NASIL OLUŞUR
• Gökyüzünde sıcak hava ve soğuk havanın çarpışıp soğuk havanın sıcak havanın üzerine yerleşmesi hortumun, diğer adıyla tornadonun, gerçekleşmek üzere olduğunun habercisidir. Çünkü sıcak hava her zaman daha yukarıya çıkmaya çalışır tıpkı sıcak havayla doldurulan balonların yükseklere uçması gibi. Bu durumda hızla yukarı çıkan sıcak hava soğuk havanın içine çekilir ve bu dalgalanmalar sonucu dev bir huniye benzeyen hortum ortaya çıkar. Havadaki basıncın azalması, su buharının suya dönüşmesi gibi reaksiyonların etrafa yaydığı yüksek enerji, hortum için bir nevi yakıt görevi görür ve hortum oluşur.
HORTUMDAN KORUNMA
• Okullar, kamu binaları ve alışveriş merkezleri gibi kamu tesislerindeki belirli sığınak alanlarının yerlerini öğrenin.
• Hortum mevsiminde olağanüstü durum malzemelerini hazırda bulundurun.
• Yetkililerce yapılacak açıklamaları takip edin, bulunduğunuz yerden uzaklaşmanız gerekebileceğinden aracınızda yeterli yakıt olup olmadığını kontrol ediniz .
• Eğer bir hortum olasılığı yüksek bölgede müstakil bir evde yaşıyorsanız, evinizin alt katındaki fırtına hücresi veya bodrum gibi bir iç odayı sığınak olarak takviye edin.
• Fırtına kepenkleri camlar için en iyi koruyuculardır, yoksa camları korumak için pencereye kontrplak yerleştirilebilir.
Konu: Hortum kasırga fırtına 
